Bộ trưởng Lê Minh Hoan chủ trì cuộc họp sơ kết công tác phát triển thị trường 6 tháng đầu năm 2023 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm những tháng cuối năm ngày 19/7. Ảnh: Linh Linh.

9/10 mặt hàng chủ lực xuất khẩu sang Hoa Kỳ suy giảm

Ngày 19/7, tại cuộc họp sơ kết công tác phát triển thị trường 6 tháng đầu năm 2023 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm những tháng cuối năm của Bộ NN-PTNT, ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường cho biết, xuất khẩu gạo, rau quả, điều, cà phê đều tăng trưởng tốt, trong đó gạo và rau quả đều có mức tăng đột biến tương ứng 34,7% và 64,2% so với cùng kỳ năm 2022.

Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản vào thị trường Trung Quốc nửa đầu năm tăng trưởng khá (7,7%), với những mặt hàng tăng mạnh về giá trị là rau quả, gạo, hạt điều và chè. Dự báo từ nay tới cuối năm, xuất khẩu nông sản vào thị trường này sẽ duy trì tăng trưởng nhẹ, một số nhóm hàng như rau quả, gạo, điều vẫn có thể duy trì tăng trưởng. Các mặt hàng suy giảm mạnh trong 6 tháng đầu năm như gỗ, thủy sản, sắn có thể phục hồi nhẹ trong 3 tháng cuối năm.

Với thị trường Hoa Kỳ, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản vào thị trường này 6 tháng đầu năm 2023 ước đạt 4,9 tỷ USD, giảm 32,9% so với cùng kỳ năm 2022. Trong 10 mặt hàng xuất khẩu chủ lực, chỉ xuất khẩu cà phê tăng trưởng, đạt 145,2 triệu USD, tăng 16%, còn lại 9 mặt hàng đều suy giảm. Theo Ngân hàng Thế giới, tăng trưởng kinh tế của Hoa Kỳ dự báo yếu đi đáng kể trong nửa cuối năm 2023 và đầu năm 2024 do việc thắt chặt chính sách tiền tệ, ước đạt 1,1% năm 2023.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam cho biết, về thị trường trong 6 tháng cuối năm, Bộ sẽ tập trung triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối phát triển thị trường nhằm thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản chủ lực vào 3 thị trường lớn là Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nhật Bản.

Đối với thị trường Nhật Bản, dù kim ngạch xuất khẩu vào thị trường này sụt giảm so với năm 2022 song với những chính sách khuyến khích tiêu dùng của Chính phủ Nhật Bản cùng nhu cầu tiêu thụ nông sản của người dân Nhật Bản, đây vẫn là một thị trường tiềm năng.

Với thị trường Nhật Bản, Bộ sẽ xem xét tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại sản phẩm trái cây bên lề các sự kiện kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản và Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản vào tháng 12/2023 tại Tokyo.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho biết đối với thị trường Hoa Kỳ, Bộ NN-PTNT đã thông qua các Tham tán nông nghiệp, Tham tán thương mại để xác định một số bang lớn có nhu cầu nhập khẩu nông sản Việt Nam, từ đó xúc tiến ký kết các chương trình thúc đẩy xuất khẩu nông sản.

Ngày 21/7, Bộ NN-PTNT sẽ tổ chức “Diễn đàn trực tuyến kết nối sản xuất, chế biến, xuất khẩu tôm nước lợ” vào ngày 21/7/2023; thông qua các Hiệp hội của Hoa Kỳ để tìm kiếm các tiểu bang nhập khẩu nhiều nông sản Việt để tổ chức làm việc, trao đổi, kết nối xúc tiến sản phẩm nông sản vào thị trường này.

Đối với thị trường Trung Quốc, Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề nghị Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường đẩy nhanh trao đổi với phía tỉnh Quảng Tây, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) hoàn tất bản ghi nhớ, và xúc tiến nghị định về xuất khẩu nông sản ở cấp địa phương.

Bên cạnh đó, xúc tiến trao đổi với phía tỉnh Quảng Tây về thành lập Hiệp hội doanh nghiệp nông sản Quảng Tây - Việt Nam, Hiệp hội logistics nông sản Việt Nam - Quảng Tây nhằm khắc phục các hạn chế, tháo gỡ các khó khăn trong vấn đề xuất khẩu nông sản sang phía bạn, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu nông sản chính ngạch sang Trung Quốc.

Thứ trưởng cũng đề nghị các doanh nghiệp, hiệp hội chú ý về vấn đề an toàn thực phẩm, đặc biệt tại các khu vực cảng, tàu cá, kho bãi.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề nghị các doanh nghiệp từ bỏ tư duy buôn chuyến, thay vào đó cần tập trung đầu tư phát triển vùng nguyên liệu, hình thành cộng đồng doanh nghiệp để phát triển thị trường. Ảnh: Linh Linh. 

Không bỏ trống sân nhà

Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề nghị các hiệp hội, doanh nghiệp trao đổi thường xuyên và nhanh chóng với phía Bộ các thông tin và tín hiệu của thị trường để cùng tháo gỡ vấn đề và đề ra giải pháp.

Bộ trưởng đề nghị các doanh nghiệp từ bỏ tư duy buôn chuyến, thay vào đó cần tập trung đầu tư phát triển vùng nguyên liệu, hình thành cộng đồng doanh nghiệp để phát triển thị trường.

Các doanh nghiệp tham gia xây dựng và triển khai 3 đề án xương sống để phát triển thị trường nông sản gồm "Đề án thí điểm xây dựng vùng nguyên liệu nông, lâm sản đạt chuẩn phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu giai đoạn 2022-2025", "Phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chuyên canh chất lượng cao gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long" và Đề án “Phát triển hệ thống logistic nâng cao chất lượng sức cạnh tranh nông sản Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2050”. 

Các cơ quan thuộc Bộ tổ chức các hoạt động phổ biến quy định của thị trường, thông tin về thị hiếu tiêu dùng thông qua các Tham tán thương mại, Hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam tại các thị trường và định hướng sản xuất đến các địa phương, doanh nghiệp và người sản xuất theo định kỳ, hàng quý.

Bộ trưởng đề nghị các doanh nghiệp, hiệp hội củng cố các ngành lợi thế thông qua minh bạch hóa nông sản thông qua truy xuất nguồn gốc, nâng cao chất lượng nông sản. Bổ sung cây dược liệu, cây gia vị vào ngành hàng xuất khẩu chủ lực để hướng tới một không gian kinh tế khác. Bên cạnh thị trường xuất khẩu, cần quan tâm đến thị trường nội địa, tránh tình trạng “bỏ trống sân nhà”.